Wiele osób zastanawia się, czy istnieje możliwość uruchamiania systemu z dysku SSD lub M.2 podłączonego do PCIe na płycie głównej. Okazuje się, że bootowanie systemu nie jest tak proste jak mogłoby się wydawać… O ile podłączony do PCI-E dysk zadziała w większości przypadków poprawnie, o tyle już bootowanie systemu z tego dysku nie jest tak proste. Odpowiadając na pytanie – jest to możliwe, ale nie we wszystkich przypadkach.
W tym artykule wspomnę również o przewadze złącza PCI Express nad złączem SATA.
Mini słownik dla lajka:
- „Bootowanie” – innymi słowy uruchamianie systemu z określonego dysku zaraz po włączeniu komputera. Może wystąpić sytuacja, gdzie są zainstalowane dwa systemy na oddzielnych dyskach. Wówczas to ustawienie kolejności bootowania w biosie płyty głównej decyduje o tym, który system się uruchomi.
- „Bios” – oprogramowanie płyty głównej. Definiuje ono jej działanie oraz zarządzanie komponentami PC np. wentylatorami. Aby otworzyć ustawienia biosu zazwyczaj trzeba klikać przycisk F3/F8/F12 lub Delete (zależy od producenta) przy uruchamianiu komputera. Można też włączyć ustawienia biosu z poziomu systemu windows 10.
Bootowanie systemu z dysku PCIe. Od czego zależy?
Możliwość bootowania jest uzależniona od biosu. A co za tym idzie – czy producent płyty głównej zaimplementował do jej oprogramowania taką możliwość. Jeżeli bios jest w nią wyposażony to sprawa jest prosta – możemy wybrać dysk PCIe z listy dysków jako ten, z którego komputer ma uruchamiać system.
Posiadanie złącza PCI-e zobowiązuje, dlatego też większość płyt głównych wykryje dysk podłączony do PCI Express. Będzie można instalować na nim programy, przerzucać pliki itp. Niestety sprawa nie jest prostoliniowa jeśli chodzi o uruchamianie systemu.
Dyski tego typu do komercyjnego użytku zostały wprowadzone dosyć późno i jeżeli płyta nie pochodzi z czasów powszechności tych dysków to mamy ogromne prawdopodobieństwo, że taka płyta nie będzie posiadała możliwości bootowania.
Dla nowych płyt głównych bootowanie z PCIe nie stanowi problemu.
Czy jeżeli płyta nie ma fabrycznie możliwości bootowania to da się coś z tym zrobić?
Producenci płyt głównych mogli wydać je chwilę przed rozpowszechnieniem się dysków SSD na PCI-e. Wtedy płyta z fabrycznym biosem może nie posiadać możliwości bootowania z PCIe, ale producent mógł też wydać aktualizację biosu, która wprowadza takie udogodnienie. Producenci wydają aktualizacje nawet w przypadku budżetowych płyt, także warto to sprawdzić na stronie producentów.
Istnieje również sposób polegający na zainstalowaniu nieoficjalnego (zmodowanego) biosu jednakże on wiąże się z ryzykiem uszkodzenia płyty głównej. Poza tym zmodowane pliki muszą być dostępne w sieci i dedykowane pod konkretną płytę główną.
Przewaga złącza PCI Express nad SATA
Najszybsze dyski na świecie nie bez powodu są wyposażone w złącze PCI Express. Takie złącze jest w stanie zapewnić połączenie w trybie x16, czyli aż 82 piny, a nie tylko 7 pinów jak w przypadku kabla Serial ATA, którym jest podłączana większość dysków. Naturalnym stanem rzeczy jest, że szybciej przesyła się dane przy większej ilości połączeń. Doskonałym przykładem jest wolne USB 2.0 (4-pinowe) i szybkie USB 3.0 (9-pinowe).
Więcej na temat USB i jak rozpoznać prawdziwy port USB 3.0.
Podłączanie dysku SSD ze złączem SATA do PCI Express.
Co ciekawe nawet podłączenie dysku SSD poprzez PCI-E może być niezwykle korzystny bo nie wykluczone że zwiększy prędkości przesyłu. Ale pod warunkiem:
Dysk który nie występuje w formie karty rozszerzeń z wbudowanym PCI-e nie połączymy większą ilością pinów niż w trybie PCI-e 4. Można się dwoić i troić ale to wynika z budowy dysku.
Jeżeli zdecydujemy się na połączenie dysku bezpośrednio do płyty, za pomocą adaptera, może okazać się, że takie działanie przyniesie korzyści. Ale pod warunkiem, że wcześniej dysk był ograniczany poprzez np. podłączenie starszym standardem SATA 2. Wiele płyt głównych nie posiada pełnego asortymentu złącz SATA 3 – mają często ich ograniczoną ilość, toteż jak podłączymy do SATA 2 szybki dysk, to będzie on spowalniany do możliwości przesyłowych tegoż złącza. Jeżeli nie mamy dodatkowego złącza SATA 3 to najlepiej będzie podłączyć dysk bezpośrednio do PCIe.
Jak podłączyć dysk M.2 do płyty głównej bez wbudowanego slotu?
Odpowiedzią jest PCI-E, a właściwie adapter do dysków M.2 NVMe na PCI-E. Zapewni on slot na dysk, oraz rozsądne transfery danych. Bootowanie systemu z PCIe zależy oczywiście od płyty głównej. Z wykryciem takiego dysku przez system nie będzie problemu.
Sprawdzone i dobrze oceniane adaptery M.2 kupisz tutaj.
Produkcja SmartMob.pl